Ποτάμια «σκουριάς» στην Αλάσκα – Το λιώσιμο των πάγων προκαλεί απελευθέρωση μετάλλων

Τα τελευταία χρόνια, τα τυπικά μπλε και γαλαζοπράσινα ή και μωβ χρώματα των υδάτινων οικοσυστημάτων της τούνδρας στην Αλάσκα έχουν αλλάξει και έχουν αποκτήσει μια απροσδόκητη πορτοκαλί απόχρωση.

Το φαινόμενο παρατηρήθηκε για πρώτη φορά ευρέως από τους επιστήμονες το 2018, ενώ δορυφορικές εικόνες επιβεβαίωσαν ότι ήδη από το 2008, ορισμένα ποτάμια στην Αλάσκα άρχισαν να αλλάζουν και να αποκτούν το χρώμα της σκουριάς.

«Όσο περισσότερο πετούσαμε πάνω από την περιοχή, παρατηρούσαμε όλο και περισσότερα πορτοκαλί ποτάμια και ρυάκια», ανέφερε σε δήλωσή του ο Τζον Ο’Ντόνελ, από την Υπηρεσία Εθνικού Δρυμού που μελέτησε δείγματα από το νερό.

Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Communications: Earth & Environment, ο Ο’Ντόνελ μαζί με μια ομάδα επιστημόνων υποστήριξαν ότι εντόπισαν την αιτία αυτής της αλλαγής στο χρώμα ενώ την συνέδεσαν με την κλιματική αλλαγή.

Την ώρα που ο αρκτικός κύκλος θερμαίνεται, το μόνιμο στρώμα πάγου λιώνει. Όταν συμβαίνει αυτό, οξέα και μέταλλα – συμπεριλαμβανομένων του ψευδαργύρου, του νικελίου, του χαλκού, του καδμίου, του σιδήρου και του αλουμινίου – απελευθερώνονται από το έδαφος και αντιδρούν με το νερό και το οξυγόνο. Αυτή η διαδικασία προκαλεί την οξείδωση των μετάλλων και κυρίως του σιδήρου, δίνοντας στα ποτάμια αυτό το λασπώδες πορτοκαλοκάστανο χρώμα της σκουριάς.

Σε έκταση 965 χλμ υδάτινων οδών στην οροσειρά Brooks Range της βόρειας Αλάσκας, οι ερευνητές εντόπισαν 75 ποτάμια και ρυάκια που έχουν γίνει πορτοκαλί. Πολλά από αυτά έχουν χρωματιστεί σε τέτοιο βαθμό που η νέα σκουριασμένη απόχρωσή τους είναι ορατή από το διάστημα.

Ο επικεφαλής της μελέτης Μπρετ Πούλιν, γεωχημικός στο Πανεπιστήμιο Ντέιβις της Καλιφόρνια, ο οποίος δίδασκε στα Βραχώδη Όρη του Κολοράντο, όπου τα νερά που βρίσκονται κοντά σε εγκαταλλελειμένα ορυχεία, αποχρωματίζονται είπε: «Βλέπουμε το ίδιο φαινόμενο στη χημική σύσταση του νερού στην Αλάσκα, αλλά μακριά από ορυχεία».

Τα δείγματα νερού που ελέγχθηκαν από τους ερευνητές είχαν pH 2,6, σημαντικά χαμηλότερο από το τυπικό εύρος pH του νερού των ποταμών που κυμαίνεται από 6,5 έως 8.

Οι επιπτώσεις του φαινομένου στην Αλάσκα και τον αρκτικό κύκλο

Το πώς αυτές οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την αλιεία και την άγρια ζωή είναι ένας άλλος τομέας έρευνας που θα ήθελε να ασχοληθεί η ομάδα των επιστημόνων. Η αύξηση των μετάλλων στα ποτάμια, έχει προκαλέσει την ανησυχία των επιστημόνων καθώς θεωρούν ότι ενδέχεται να επηρεάσει στην καλύτερη περίπτωση τη γεύση του νερού, σύμφωνα με το CBS News.

«Πρόκειται για μια περιοχή που θερμαίνεται τουλάχιστον δύο έως τρεις φορές ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη», είπε Σκοτ Ζόλκος, επιστήμονας στο Κέντρο Κλιματικών Ερευνών Woodwell. «Μπορούμε να περιμένουμε ότι αυτού του είδους οι επιπτώσεις θα συνεχιστούν».

Σε πολλά ποτάμια σε όλη την Αλάσκα, μεταξύ άλλων, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, καταγράφεται σημαντική μείωση των ροών σολομού επηρεάζοντας άμεσα τις κοινότητες των ιθαγενών της Αλάσκας .

Το λιώσιμο των πάγων σε όλο τον αρκτικό κύκλο έχει συνδεθεί με την απελευθέρωση μιας σειράς ουσιών, συμπεριλαμβανομένων κάποιων επί μακρόν παγωμένων ιών. Αυτό το λιώσιμο έχει επίσης αποσταθεροποιήσει το έδαφος σε ορισμένες περιοχές, δημιουργώντας στεγαστικές κρίσεις στην τούνδρα, καθώς η μετατόπιση του εδάφους επηρεάζει τις κτηριακές υποδομές.